Geschiedenis hondentraining

---

Geschiedenis van Hondentraining                                                                                         4-10-2024

De domesticatie van honden begon ongeveer 34.000 jaar geleden, wat ook het begin van hondentraining markeerde. In die tijd waren er geen hondenscholen of wetenschappelijke studies; training gebeurde intuïtief volgens het trial-and-error-principe. Gewenst gedrag werd beloond, terwijl ongewenst gedrag gecorrigeerd of genegeerd werd. Deze aanpak evolueerde door het delen van kennis van generatie op generatie en vormt de basis van wat we nu kennen als Gebalanceerd Trainen (GbT).

In de jaren ’70 werd de eerste commerciële hondenschool in Nederland opgericht. Met de toename van het aantal scholen introduceerde O&O in 1980 de eerste trainersopleiding volgens de Dominantie Theorie gebaseerd op de toenmalige nieuwste wetenschappelijke inzichten. Zij distantieerden zich vanaf dat moment van het GbT, dat zij als achterhaald beschouwden. Toen de DT in 1999 werd ontkracht, kwam het Positief Trainen (PT) op, wat leidde tot de onterechte beschuldiging dat GbT achterhaald zou zijn en zou trainen op basis van de DT.
Humoristische video over alfa mannen en vrouwen

---

Gebalanceerd Trainen (GbT)

GbT is een brede resultaatgerichte trainingsmethode waarbij goed gedrag wordt beloont en ongewenst gedrag gecorrigeerd. Deze methode heeft zich ontwikkeld volgens het principe ’trail and error’ en door het delen van ervaring en kennis. Sinds het internet voor iedereen toegankelijk is maakt het GbT daar dankbaar gebruik van deze enorme informatiebron. Online trainers delen daar hun kennis en ervaring, eigenaren hun video’s en verhalen en met een klik op de muis is er ook toegang tot wetenschappelijke onderzoeken en documentaires die razend snel  wereldwijd via het internet verzonden kan worden.

Het GbT is dus op de hoogte van de nieuwste inzichten, maar beschouwt wetenschappelijk onderzoek niet als onfeilbaar. Het vertrouwt op gevoel, kennis en ervaring en staat kritisch tegenover wetenschappelijke claims. GbT ziet dominantie en correctie niet als verouderde concepten en heeft de emoties en gevoelens van honden nooit ontkend. Het GbT gelooft niet dat honden instinctief streven naar een alfa-positie en heeft nooit de Dominantietheorie omarmd. Het is daarom onterecht dat het GbT wordt beschuldigd van het trainen volgens deze verouderde theorie.

GbT-trainers en gedragsdeskundigen die hun kennis online delen:

• Michael d’Abruzzo: Eigenaar van K9-1, trainer en docent dierwetenschappen.
• Larry Krohn: Eigenaar van Pak Masters, gespecialiseerd in E-collar training en gedragsproblemen.
• Cesar Milan: Bekend als de Dog Whisperer, rehabiliteert honden en traint hun eigenaren.
• Ivan Balabanov: Trainer in hondensport en gerespecteerde leraar.
• Ron’s Total Dog Care: Een kennis-, zorg- en recreatiecentrum voor hondeneigenaren.

---

Trainen volgens de nieuwste Wetenschappelijke Inzichten

1980: De Dominantietheorie (DT)

De DT verspreidde zich wereldwijd door het boek The Wolf: Ecology and Behavior of an Endangered Species van Dr. D. Mech, dit zou vooral gebaseerd op de observaties van het onderzoek van R. Schenkel uit 1946. Volgens deze theorie zouden wolven vanuit hun instinct proberen om een zo hoog mogelijke positie te veroveren, wat leidde tot de overtuiging dat honden eigenaren konden uitdagen voor deze positie. Omdat er bij de wolven sprake was van veel agressie en dieren volgens de wetenschap in die tijd geen emoties en gevoelens zouden hebben werd er fors gestraft, alleen noemde men dit correcties. Hierbij werden honden regelmatig mishandeld door middel van de wurgketting, keiharde rukken aan de halsband en werd zo nodig ook de shockcollar ingezet. Het gevolg daarvan is dat corrigeren volgens de kynologie straffen betekend. In tegenstelling tot in het
dagelijks leven, de Nederlandse taal en voor mensen die geen
cursus of opleiding op basis van de wetenschap hebben gevolgd.
Daar betekend corrigeren namelijk verbeteren. Aanvankelijk was
dit niet zo’n probleem, tot de DT werd ontkracht in 1999 en het
woord corrigeren samen met nog een aantal woorden een hele
negatieve lading kreeg wat tot de dag van vandaag voor ernstige miscommunicatie zorgt en felle discussies waar vooral honden met gedragsproblemen de dupe van zijn.
Klik op de link Corrigeren of Straffen om daar meer over te lezen.

-1999: De opkomst van Positief Trainen (PT)

Nadat Mech 13 zomers lang een wolvenroedel had geobserveerd, publiceerde hij dat wolven geen agressie of dominantie vertoonden zoals eerder werd gedacht. De vraag is echter waarom alleen in de zomer? In zijn onderzoek (1947) hoofdstuk 2a beschreef Schenkel namelijk al de jaarlijkse cirkel van gedrag. In de zomer is de sfeer heel relaxed, in de herfst is er meer opwinding door het vormen van nieuwe relaties en alleen in de winter, richting de paringstijd, is er sprake van agressie tussen wolven van hetzelfde geslacht. Desondanks is dankzij dat onderzoek de DT ontkracht en deed het PT zijn intrede: een compleet andere manier van trainen, hierbij werd goed gedrag beloont en ongewenst gedrag genegeerd of te wel trainen zonder correcties.
-PT trainers en gedragsdeskundigen die online hun kennis delen:

• Get a calm dog Jenna wiens trainingstechnieken zijn gebaseerd op onderzochte wetenschap.
• Emily Larlham (ook bekend als Kikopup) trainen zonder fysieke of psychologische intimidatie.
• Zak George de bekendste online PT trainer
• Victoria Stilwell  bekend van  ‘It’s Me of the Dog’, hondentrainer en gedragsdeskundige.

Is Rudolf Schenkel’s onderzoek ”Expression Studies on Wolves 1947” achterhaald?

Michael d’Abruzzo beschouwt Schenkels observaties in gevangenschap als waardevolle inzichten in sociaal gedrag van wolven en honden. Stellen dat het onderzoek achterhaald is beschrijft d’Abruzzo als “het kind met het badwater weggooien.”

Hoofdstuk 1 en 2a in het Nederlands vertaald:met dank aan Diana Stricker
Hieronder fragmenten uit het onderzoek van Schenkel:

•  Hoofdstuk 1: Vanwege de speciale omstandigheden van gevangenschap, vergrote Schenkel het waarnemingsgebied. In 1939 werd daarom aandacht besteed aan wolven, een dingo paar in de dierentuin van Zürich, de jakhals-, vossen-, en wasbeerhondengroepen,  een nestje poolhonden, huishonden in de grootste variëteit van leefomstandigheden en andere zoogdieren in speciale groepen vooral grote roofdieren en apen.
• Hoofdstuk 2a: de jaarlijkse cyclus van sociaal gedrag: In de winter rivaliteit veel agressie tussen seksegenoten over leiderschap. De zomer is een vreedzame periode met weinig territoriale verdediging, geurmarkeringen lijken eerder communicatief dan vijandig.

Dit roept vragen op over de validiteit van Mech’s conclusies.

1. Waarom heeft Dr.D. Mech hoofdstuk 1 en 2a genegeerd van het onderzoek van Schenkel?
   Hoofdstuk 1 laat zien dat Schenkel juist heel uitgebreid rekening heeft gehouden met dat het wolven in gevangenschap waren.
   Hoofdstuk 2a In dit hoofdstuk wordt beschreven dat in de zomer wolven opvallend vredelievend en sociaal zijn en er alleen in de winter sprake van agressie.
2. Als in 1947 al duidelijk was dat er alleen in de winter sprake is van agressie en de zomers uiterst vreedzaam verlopen Waarom heeft Dr. D. Mech dan alleen in de zomer geobserveerd?
3. Ook wordt er geclaimd dat het geen echte roedel was en dat dat de oorzaak van de agressie was. Die conclusie kan je niet trekken als je geen onderzoek heb gedaan naar een echte roedel in gevangenschap.
4. Het is aannemelijk dat een echte roedel ook agressief zal zijn onder dezelfde omstandigheden. (Het psychische leed van dieren in dierentuinen klik op deze link)
5. Als de Dominantie Theorie niet op Schenkel’s onderzoek is gebaseerd waar is deze dan wel op gebaseerd?

Kan je vertrouwen op de wetenschap?

Alleen exacte wetenschap kan je op vertrouwen. Kynologie valt daar niet onder, sterker het is zelfs geen  wetenschappelijke discipline.
Mech’s onderzoeken vertonen naar mijn mening duidelijke kenmerken van pseudowetenschap.
Het presenteert theorieën zonder ruimte voor kritische evaluatie, wat de dialoog bemoeilijkt en verstrekkende gevolgen heeft.

Als je op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten train is alles wat daar niet onder valt achterhaald.
Toen in 1980 de DT zijn intrede deed werd meer dan 15000 jaar aan kennis en ervaring bij het grofvuil gezet.
Het erkennen van emoties werd afgedaan als antropomorfisme en mensen die zich uitspraken over de harde straffen en werden uitgemaakt voor watjes. 
De shockcollar en slipketting werden verbannen en niet verder ontwikkeld. De e-collar en sliplijn worden daardoor gezien als hun vervanger.
-shockcollar vs e-collar: misvattingen e-collar aanleren
-wurgketting vs sliplijn: nieuwe inzichten sliplijn met wetenschappelijk onderzoek en video’s.
-corrigeren=straffen of: straffen of corrigeren?
-roedeltherapie: video roedeltherapie
-dominantie:  video over dominantie van PT trainster

Miscommunicatie: de DT is een inktzwarte pagina uit het verleden van het PT waardoor diverse woorden  een negatieve betekenis hebben gekregen: Voor meer informatie over Corrigeren VS Straffen

• Packleader, roedelleider, baas, alfa of leider:
  • GbT: is dat een verantwoordelijke eigenaar.
  • PT : iemand die volgens de DT traint.
• Dominante hond:
  • GbT: een stabiele, zelfverzekerde hond.
  • PT: een dominante hond niet bestaat.
• Corrigeren:
  • GbT: iets wat fout is verbeteren.
  • PT: straffen (zonder rekening te houden met emoties).
• Roedel:
  • GbT een groep honden/dieren.
  • PT een familie wolven.
• Andere woorden die volgens het PT achterhaald zijn, zijn aversie, commando, sliplijn, Alfa-rol, hiërarchie

---

De Sleutel tot Verbetering: Herdefiniëren van Begrippen

Om de communicatiekloof tussen PT en GbT te dichten, is het belangrijk dat mensen weer dezelfde taal gaan spreken door terminologie terug te brengen naar de oorspronkelijke betekenissen. Dit kan via online platforms waar trainers en hondeneigenaren hun ervaringen delen, webinars, en artikelen die verschillen tussen straffen en corrigeren uitleggen. Het bevorderen van een open dialoog is cruciaal om het welzijn van honden te verbeteren.

In deze samenvatting van de documentaire van Jim een Jamie Dutcher die 6 jaar lang het hele jaar rond  onderzoek deden zie je een compleet ander beeld dan wat Dr. D. Mech beschrijft betreffende dominantie, hiërarchie, rangorde, correcties en het doel daarvan. Een echte eyeopener.

Honden zijn geen wolven.

Vanwege de domesticatie van honden zou je hun gedrag niet meer kunnen vergelijken met wolven. In de volgende video’s (klik op titel voor de video) zie je echter dat ook honden elkaar corrigeren van pups af aan.

• Golden Retriever teef corrigeert haar te drukke  8 weken oude pups.
• Volwassen honden corrigeren vervelende pup
• Alfa Reu corrigeert roedel vanwege rauw vlees

Dat honden  om hun dominantie aan te tonen niet alleen waarschuwen maar ook echt agressie inzetten als hun positie bedreigt wordt ziet u in deze video met aan het eind een heuse alfarol.

Zin, onzin of misschien toch iets om over na te denken?

• Volgens het positief trainen is een hond die als eerste door de deur wil en aan de lijn trekt geen probleem. De oorzaak is niet niet dominantie maar enthousiasme. Ook heeft hij nooit geleerd te volgen. De praktijk leert ons dat trekken aan de lijn vaak de oorzaak is van lijn reactiviteit en angst. Vaak is de leiding over nemen door de hond te laten volgen de oplossing voor dat probleem.
  
• Volgens de dominantie theorie moet de eigenaar(alfa) eerst eten en daarna de hond omdat bij wolven de alfa ook altijd als eerste at. Volgens het 2de onderzoek van Dr. Mech is dat niet zo en eten wolven in de natuur tegelijk en bij schaarste zelfs eerst de zwaksten en de pups. Wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit van Bulgarije liet zien dat honden die overdag over straat zwierven s’nachts een roedel vormden om in de bossen op jacht te gaan. Als er een prooi werd  opgegeten gebeurde op volgorde van rang. Zou dit een oorzaak van voedselagressie kunnen zijn bij meerdere honden?
  
• In hoeverre mag wetenschap als betrouwbare bron worden gebruikt als deze niet aan de belangrijkste voorwaarden voor gedegen  wetenschappelijk onderzoek voldoet?
  
• De conclusie dat er bij wolven geen sprake zou zijn van een lineaire dominante hiërarchie was een belangrijk onderdeel waardoor de dominantie theorie ontkracht werd. Deze ontkenning zorgt nu voor voor diverse onbegrepen agressieproblemen.
  
• in het eerste boek gaat om het om een door de mens samengestelde groep in een te kleine ruimte in plaats van een familie wolven die een stabiele roedel vormen in de vrije natuur. De vraag die je je zou kunnen afvragen is welke situatie het meest overeenkomt met de situatie waarin onze honden zich bevinden.
• Een hond mag nooit hoger staan dan de mens. Onzin is achterhaald dominantie bestaat niet. Maar als de hond bepaald of u wel of niet naast uw vrouw mag liggen of op de bank mag zitten?
  
• Een hond probeert altijd een hogere rang te veroveren – dit is inderdaad onzin een hond zal vanuit zijn instinct zijn plaats willen weten binnen de groep.  Als u er niet in slaagt een stabiele omgeving te creëren wordt uw hond vanuit hun instinct min of meer gedwongen de leiding te nemen. Een instabiele groep  kan leiden tot een felle en heftige machtsstrijd die tot ernstige en zelfs fatale verwondingen kunnen leiden.
  
• Gebalanceerde trainen verschilt op 1 heel belangrijk punt met trainen volgens de dominantietheorie. De gebalanceerde trainer werkt namelijk net als de positieve trainer vanuit belonen en dus niet zoals bij de achterhaalde dominantietheorie vanuit bestraffen.  Ook is gebalanceerde trainer op de hoogte van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Hij past deze alleen toe als die stroken met zijn gevoel, kennis en ervaring van vele generaties. De eerste tekenen van gedomesticeerde honden gaan zo’n 33.000 jaar terug, het zou eeuwig zonde zijn om al die kennis en ervaring verloren te laten gaan.
• Alfarol(video) of  het op de rug dwingen van een hond als dominante handeling wordt door veel positieve trainers gezien als mishandeling die zou leiden tot ernstige psychische schade zoals bijvoorbeeld aangeleerde hulpeloosheid. Zowel honden als wolven zouden geen alfarol inzetten. Het zou een tegen natuurlijke handeling zijn omdat honden gedwongen worden tot overgave. Inmiddels verschijnen er steeds meer beelden van honden en wolven die wel degelijk andere honden tot overgave dwingen middels een alfarol. Het is overigens wel een correctie die ernstig af te raden is.

Update 30-11-2022

Ik vind het complete onderzoek van Rudolf Schenkel uit 1947

Ik had al vanaf 2012 bedenkingen wat betreft de ”wetenschappelijke onderzoeken” van Mech waarop de  Dominantie Theorie is gebaseerd. Ook het onderzoek waarmee hij deze Theorie ontkrachte en tevens de basis vormde voor het Positief Trainen. Dan is er ook nog het onderzoek uit 2010 wat alleen maar bevestigd dat de onderzoeken van Mech op zijn zachtst gezegd geen exacte wetenschap is en het daarom belangrijk is om kritisch te blijven.

Dat het onderzoek van Mech bijna 30 jaar na dato niet bleek te kloppen lag volgens Mech aan het onderzoek van Schenkel welke hij als informatiebron had gebruikt. Toen ik het echter het complete onderzoek van Dr. Schenkel onder ogen kreeg zag ik een zeer degelijk en uitgebreid onderzoek. Ik heb pagina  hoofdstuk 1 en 2a  in het Nederlands laten vertalen omdat daar duidelijk wordt dat er flink wat mis is met de onderzoeken van Dr Mech zijn onderzoeken uit 1970 en 1999.

•  Werd de info van Schenkel bewust gemanipuleerd om de Dominantie Theorie te lanceren en om andere trainingsmethodes als achterhaald te kunnen bestempelen?
• Na 13 zomers onderzoek bracht Dr.D. Mech in 1999 naar buiten dat wolven elkaar  niet domineren en corrigeren in de vrije natuur . Schenkel beschreef in zijn onderzoek uit 1947 al dat er in de zomer geen sprake was van agressie. Waarom heeft hij alleen in de zomer onderzoek gedaan? Omdat dit nieuwste wetenschappelijk onderzoek nodig was om het Positief trainen te lanceren en tegelijkertijd de Dominantie Theorie te ontkrachten?
• In zijn onderzoek van 2010 beschrijft hij dat wolven wel degelijk domineren en corrigeren.

Ik heb mijn vraagtekens bij hoe er met informatie wordt omgegaan. Is het om het trainen op basis van de nieuwste  wetenschap te promoten, en om andere methoden als achterhaald en schadelijk te kunnen bestempelen. Met andere woorden komen de honden miet meer op de eerste plaats maar geld?

• Hoe denken andere wetenschappers over Mech denken.  (link) (link)

Hoe zit het nu met rangorde en dominantie volgens het Positief Trainen?

Het PT is gebaseerd op het onderzoek dat Mech in 1999 wereldkundig maakte. In de 13 zomers had hij nooit tekenen van dominantie of correcties waar genomen.
2010 onderzoek van Dr.D.Mech samen met andere onderzoekers. Video laat overduidelijk dominantie, corrigeren en alfarol zien. Wat opvalt is dat Mech het niet over zijn fout heeft uit 1999 waarmee hij de Dominantie Theorie ”ontkracht” heeft.
Het wetenschappelijk onderzoek  uit 2014 van Van der  Borg, Schilder en collega’s toont aan dat er wel degelijk sprake is van dominantie en rangorde. (Dominantie en rangorde bij de hond).  Dit werd overigens door het ”wetenschappelijk” onderzoek (met 12 gecastreerde reuen) van Bradshaw in twijfel getrokken. Ook Ian Dunbarr het boegbeeld van het positief trainen daar tijdens zijn seminars geen twijfel over laat bestaan zoals in Nederland in 2013 Social Hierarchie in Dogs  en dit artikel van Doggo(link).

---

Gedragsdeskundigen in 2014 over dominantie

Maaike Oosterhuis, gedragstherapeut en trainer met roedel. 2014

Voor mij werkt de dominantietheorie prima, het is gewoon zo, het bestaat, we kunnen het blijven ontkennen of het een ander mooi woord geven, zoals overheersend, maar dominant is dominant. Punt. Je hebt een rangorde, waarbij je dominantie nodig hebt. Wij kunnen de taal van de honden zeker niet zo geweldig nabootsen, als hoe een hond zelf doet, maar we kunnen wel veel, om hen iets duidelijk te maken. Vaak is een gevoel of gedachte al genoeg. Ik ben er zeker van dat dominantie bestaat, hoe zou dat anders in elkaar kunnen zitten. Een hond heeft nog altijd een oer-instinct die veel lijkt op die van de wolven, die veel mensen vergeten en alles gooien op raseigenschappen, of instinct welke bij het ras hoort. Instinct welke bij een ras hoort bestaat niet. Dat is een ras eigenschap. Instinctieve agressie bestaat in geen geval bij welk ras dan ook. Een roedeldier is een sociaal dier, die het sociale ook ten alle tijde nodig heeft! Je hond kiest er niet zelf voor, om geen contact te hebben met soortgenoten, daar kan hij niet over na denken. Beslissingen nemen doen ze alleen in het geval actie – reactie en niet weloverwogen. Sommige honden hebben misschien de eigenschap om er sneller naar te neigen, maar als je dit goed opvangt, kun je een supersociale hond hebben, maar daar komt de dominantie de hoek om kijken, omdat je zeker de leiding over je hond moet hebben. Dit heeft niks uit te staan met bloedlijnen, zoals bijvoorbeeld veel Pitbullhouders denken, omdat iedereen zo denkt, en niks probeert, kunnen er in de lijnen ”agressieve” honden voorkomen, welke eigenlijk gewoon labiel zijn geweest en niet per definitie agressief. Met een agressieve hond fokken, welke een erfelijke neurologische oorzaak heeft, is natuurlijk niet het idee van fokken, lijkt me. Dat gaat ten koste van het ras. Dus, gezonde honden, van welk ras dan ook, moeten gewoon sociaal met andere honden om kunnen gaan. Zo niet, moet je jezelf als eigenaar eens achter de oren krabben. Ik hoor van velen om mij heen: ik train positief en dat houdt dan volgens hen in, een voorbeeld als de hond opspringt, draai je hem je rug toe. In een hond zijn ogen is dat ontwijkend gedrag en zal alsnog dominant blijven, uiteindelijk stopt hij wel, omdat je niet reageert en het hem verveelt, dat is het enige goede in dit verhaal, maar negeren is misplaatst op dat moment. Ik werk ook met negeren, maar op andere momenten. Daarnaast hoorde ik een verhaal: als ik op de bank zit en de hond springt bij mij op, doe ik mijn hoofd naar beneden, en sla mijn armen over elkaar. De hond krabt uiteindelijk over het hoofd van diegene. En de persoon praat dan ook, nee, ik geef je nu geen aandacht, want dit wil ik niet hebben. Even kort uitgelegd, de hond toont weer dominant, hij komt ongevraagd in je eigen ruimte. Daarnaast raakt hij je zelfs aan, door middel van die poot op je hoofd, wat absoluut nooit toegestaan wordt door een dominante hond. Je vertoont weer ontwijkend gedrag, omdat je in elkaar zakt als een onzekere hond, oogcontact onmiddelijk verbreekt, wat de hond al zegt dat hij gewonnen heeft, en gaat hij nog een stapje verder. De hond stabiliseer je vooral met de neus, omdat dit het belangrijkste zintuig is, wat een hond bezit. De oren het minst belangrijk. Als je de oren dus meer gebruikt dan de neus, wordt de hond opgewonden, normaal gesproken, horen ze gevaar als eerste, pups opvoeden is ook vaak gehoor, aan het gepiep kunnen de moederhonden afleiden wat de pups willen, dat soort dingen. Alleen in nodige situaties. Een moederhond zie je ook wel opgewonden, of drukker worden, wanneer haar pups piepen en als je zelf tegen je hond praat merk je al dat deze drukker wordt. Een andere leidinggevende hond, zou het klimmen, wat deze hond dus vertoont, nooit toestaan en waarschuwen door middel van lichaamstaal, spanning, kijken, werkt dat niet, zal hij happen. De persoon die met de positieve methode werkt, heeft een bange hond, en geen enkele hond is te vergelijken, maar deze is ook buiten bang. Ze woont hier al twee jaar en volgt ook training met haar vrouwtje, ze worden dus begeleid door een expert. Nu twee jaar later, is er een klein beetje vooruitgang, terwijl ik binnen twee maanden met een bijna bomproof hond buiten wandel (en dit is gebaseerd op meer dan 20 extreem angstige honden). Omdat ik niet omdraai, wanneer de hond zegt dat hij om wil keren. Ik blijf net zo lang staan tot de hond kalm geworden is en ga dan verder. Er zitten zeker hele goede dingen aan de positieve methode, ik kraak deze niet af, want in alle methoden zitten juiste dingen. Maar op een paar punten, vind ik het logisch dat ze geen vooruitgang boeken. En zo blijven we voort zoeken naar de echt juiste methode, want zoals ik eerder al zei, kunnen we het nooit zo duidelijk maken als honden onder elkaar. Kijk vooral naar hen en hun gedrag onderling en je leert er veel van. Dit doe ik ook, ik bestudeer mijn eigen honden continu, als ik met ze naar het losloopterrein ga, observeer ik hun gedrag en dat van vreemde honden. Ik blijf elke dag leren en ik leer het beste van de hond zelf, daar heb ik geen mensen voor nodig om me dat te vertellen. Iedereen zijn eigen ding, maar ik doe alles vanuit mezelf en mijn eigen gevoel/instinct. Iets wat je niet kunt leren uit boeken, het werkt natuurlijk prima, bijna direct en dat maakt het speciaal. Ik blijf ook altijd naar de hond kijken, wat het kan hebben, heb ik een gevoelige hond, zal ik deze ook anders corrigeren dan een hond die minder gevoelig is. Ik corrigeer alleen wanneer het echt nodig is, verder probeer ik het met mijn gevoel en gedachten over te brengen, negeren en belonen (aai over de bol) te doen.

Arvid van Putten, gedragstherapeut en hondencoach. 2014

De pure dominantie theorie vind ik, net zoals de bedenker, onzin. Een echte dominante hond doet namelijk helemaal niets. Ok, doet heel erg weinig en grijpt zelden in. Als deze een groep binnen loopt, wijken andere honden al automatisch. Hij schittert door de rust en stilte die hij meeneemt. Waarom ik er niet achter sta, is omdat honden op verschillende momenten verschillende taken hebben. Zo kan in een groep honden de een de waker zijn terwijl de ander zorgt voor het vinden van eten. Het is maar welke taak ze beter in zijn en dat vloeit zonder kikken of stoten over in elkaar.

Waar ik achter sta, is dat een groep dieren een leider volgen (je hebt een algemene leider, maar kan dus ook per activiteit veranderen naar een ander. Niet alleen bij mensen zie je dit, maar ook bij honden. Neem als voorbeeld maar de poolhonden. De hond voorop in het tuig hoeft niet dezelfde rol te hebben wanneer ze aan de stake-out zitten. Maar degene die ze volgen is degene die mentaal sterk is. En dat wordt je automatisch wanneer je iets doet waar je achter staat en weet wat je doet. Gooi een groep mensen op een onbewoond eiland en je ziet wat er gebeurt. Dat is ook zo met honden. Op het moment dat je mentaal zwak bent, zal een hond het overnemen. Niet omdat ze het willen, maar omdat er geen andere keus is. Ik zie dan ook niet dat honden proberen op te klimmen op de ladder. Ik zie wel dat ze het stokje overnemen. Want een groep zonder leiding brengt wanorde en wanorde zorgt dat de groep in gevaar komt. Dat kan niet in de natuur, dus er MOET een leider zijn.

De handelingen die ze doen, zoals je aandacht opeisen, zie ik niet als dominantie, maar als dominante handeling. Het verschil is dat ze een handeling doen om iets gedaan te krijgen. Maar andere handelingen kunnen gewoon uit sociaal oogpunt zijn. Zo zie ik eigenlijk altijd de jongste hond op de oudere honden kruipen, maar bijna nooit de oudere honden op de jongste. De oudere honden laten dit vaak gewoon toe. Een hond die op je schoot kruipt, is dat dan slecht? Ik denk dat het veelal te maken heeft met hoe en de achterliggende gedachte. Want een hond die op je schoot kruipt omdat hij eten wil, is een andere handeling dan eentje die daar lekker gaat liggen slapen.

Zoveel handelingen en zoveel uitleggen. Het is denk ik geheel afhankelijk van de hond en de situatie waarin het gebeurt.

Marieke van der Lee, gedragstherapeut met roedel, 2014

 Iemand die duidelijk leiding kan geven en zeker is van zijn zaak.. die scheppen vertrouwen.

 De informatie van dit artikel is verkregen uit reacties van leden en professionals van de faceboek groep ”De Sociale Vechthond”. Uit deze reacties  plus informatie uit verschillende onderzoeken samen met mijn eigen ervaringen  is uiteindelijk dit artikel ontstaan.

Met speciale dank aan trainers en gedragstherapeuten Maaike Oosterhuis, Arvid van Putten en Marieke van der Lee voor hun bijdrage aan dit artikel

PS Opmerkingen en aanvullingen zijn zeer welkom en kunt u melden bij Ronald Ursem oprichter van Facebookgroep  ‘Sociale Honden’

Bert van Straten: Hondendominantie is een feit, geen mythe(Link)

Waarom dit artikel geschreven?

Dit artikel zou ik nooit hebben geschreven als ik zelf geen slachtoffer was geworden van de strijd tussen het Trainen volgens de Wetenschap en het Gebalanceerd Trainen.

Voor 2012 ben ik nooit naar een hondenschool geweest omdat ik het in de jaren 80 totaal niet eens was met hoe er op tv en de hondenscholen met harde hand werd getraind. Mij was met de paplepel ingegoten dat agressie een teken van onmacht is. Bij ons thuis hadden we altijd sociale honden en ook ik had nooit problemen gehad met het opvoeden van honden zelfs niet toen ik Bo kreeg. Bo was een dominante stronteigenwijze Amerikaanse Bulldog met een enorme drive die 2 jaar lang opgesloten had gezeten in een kennel achter een nieuwbouw huis zonder enige vorm van opvoeding of of socialisatie. Toch was ze ontzettend sociaal met mensen, kinderen en andere honden.  Na een paar maanden nam ik er nog een herplaatser Ambull bij ook een teef en het klikte meteen totdat Bo enkele maanden loops werd en lelijk tegen ging doen tegen Charley die inmiddels een maand of 10 oud was. Ze mocht steeds minder niet meer bij mij komen, speelgoed werd afgepakt en ze werd zelfs van haar kleedje gejaagd waar ze op lag om vervolgens op het kleed te plassen en verder te lopen. En dus nam ik Charley in bescherming en stuurde Bo weg. Achteraf een grote fout want daarmee plaatste ik Charley boven Bo. Meteen hulp gezocht, helaas vond de eerste zich nog te onervaren, de volgende 2 GTs (1 bulldog expert de ander docent GT) werd ik geweigerd, de 4de GT stond de 2de les huilend op het veld, via een bulldog forum kwam ik bij GT nr5 en 6  en vertelde ik hulp nodig te hebben bij een dominantie of jaloezie probleem. Ik werd uitgelachen en hoorde voor het eerst het woord antropomorfisme, honden hadden geen emoties en dominantie was allang achterhaald. Het was maar goed dat ik hulp had gezocht want mijn probleem was een gebrek aan kennis en ik was niet consequent genoeg. Dominantie en emoties was voor mij onbespreekbaar die bestonden gewoon, ik had alleen geen idee dat dat zo belangrijk kon zijn. Dat ik gebrek aan kennis had en niet consequent ben kon ik alleen maar beamen en dus behalve voor gedragstherapie daar ook op cursus ben gegaan tot het hopeloos fout ging doordat ik weer mijn gevoel negeerde en vertrouwde op de kennis van de GT/trainer. Het werd herfst en Bo raakte ontzettend gestresst tijdens de les, achteraf door het omslaande weer een gevolg van haar verleden. Ze was ontzettend bang voor onweer en vuurwerk, onweer voelde ze aankomen en wilde dan  Ik wilde naar huis gaan maar mij werd verteld dat ik haar bij de les moest houden en moest laten zien dat ze op mij als leider kon vertrouwen, dit resulteerde erin dat Bo uiteindelijk naar alle honden begon uit te vallen en vanaf toen ook naar alles op 4 poten als ik haar uitliet. In de auto schoot ze volledig in de stress  en ben daarna een week of 6 bezig geweest om deze problemen op te lossen. Ook achteraf bleek het een grote fout want als ik meteen aan rangorde was gaan werken had ik vrijwel zeker Charley niet hoeven te herplaatsen die na 5 maanden logeren daar is gebleven.

Toen ben ik zelf onderzoek gaan doen naar alles wat met probleemgedrag te maken heeft vielen mij een aantal dingen op die niet kon begrijpen. 1 Hoe is het mogelijk dat trainers en GTs zo massaal eerst in de Dominantie Theorie gingen geloven dat ze hun honden gingen mishandelen met de gedachte dat dat goed zou zijn en dat honden geen emoties zouden hebben? 2 Hoe kan je blind in de wetenschap blijven geloven dat je daarna ga trainen vanuit de gedachte dat dominantie niet bestaat en kan opvoeden door fouten niet te corrigeren maar te negeren?

Dit hield mij zo bezig dat ik in Mei 2014 de eerste versie van dit artikel plaatste wat regelmatig geüpdatet werd doordat ik steeds meer kennis en informatie kreeg. In het begin was dat de algemeen bekende informatie zoals ik hierboven heb beschreven wat betreft de onderzoeken van Mech en die van Schenkel, de Dominantie Theorie en het ontkrachten ervan waardoor het Positief trainen zijn intrede deed. Maar door andere onderzoeken en documentaires die een heel ander beeld lieten zien dan de nieuwste inzichten het onderzoek van Schenkel

Communicatieprobleem

Wat mij zo rond 2017 opviel was dat de kynologie bij diverse woorden en met name correctie en dominantie een een compleet andere betekenis gebruikt zonder duidelijke definitie als in het dagelijks leven en de definities zoals je die vind in de woordenboeken en op het internet. Dit maakt dat het voeren van een inhoudelijk gesprek tussen iemand die een kynologische opleiding heeft gevolgd en iemand die dat niet heeft tot grote misverstanden leid.

• Dominant volgens Google: 1) overwicht hebben 2) overheersend 3) vooraanstaand. Volgens de kynologie betekend dominant agressief.

• Corrigeren volgens Google: 1)Verbeteren 2) Amenderen 3) Berispen 4) Beteren 5) Bijwerken 6) Controleren 7)  Afstraffen 8) Goedmaken 9) Herstellen 10) Herzien 11) Juist maken 12) Nakijken 13) Aanpassen 14) Tot de orde roepen. Volgens de kynologie? Straffen.

De vraag is wie zit hier fout met de betekenis? Volgens encyclopedie, woordenboeken en Google hebben de ongeschoolde gelijk. Op dit moment heb ik nog geen bron kunnen vinden die de geschoolde gelijk geeft. Hoe dan ook als we het polarisatieprobleem willen oplossen moet deze fout worden gecorrigeerd.

Bronnen:

https://www.wur.nl/nl/nieuws/Dominantie-in-groep-honden-in-harde-cijfers-uitgedrukt-.htm

Publicatie
Joanne A.M. van der Borg, Matthijs B.H. Schilder, Claudia M. Vinke and Han de Vries. Dominance in domestic dogs: a quantitative analysis of its behavioural measures.
Plos ONE August 26, 2015

Informatieve artikelen op basis van recent wetenschappelijk onderzoek (2015):

https://www.licg.nl/honden/dominantie-en-rangorde-bij-de-hond/

https://www.licg.nl/honden/leiding-geven-aan-uw-hond/

https://www.licg.nl/nieuws/rangorde-bij-honden-niet-gebaseerd-op-agressie/