Waarom dit artikel?
Helaas is er veel polarisatie onder liefhebbers en proffesionals op hondengebied, gevolg ervan is dat kennis en ervaring niet gedeeld wordt waardoor veel honden niet de hulp krijgen die ze nodig hebben.
Gezien de uiteenlopende meningen en de gevoeligheid van dit artikel .
Heeft u een op- of aanmerking? Reageer dan in FBgroep ‘Sociale Honden‘ op dit onderwerp of stuur een bericht naar de beheerder van ‘Sociale Honden‘ en deze site. B.v.D.
In dit artikel leg ik uit hoe deze kloof is ontstaan. Het is gebaseerd op mijn eigen ervaringen en mijn zoektocht naar antwoorden nadat ik zelf in 2012 hulp nodig had en erachter kwam hoe moeilijk het is om die te vinden en vooral ook wat daar de gevolgen zijn voor het welzijn van honden en hun omgeving.
Belangrijkste oorzaken zijn desinformatie (Geschiedenis van hondentraining(link) en miscommunicatie.In het dagelijks leven zorgen woorden als “corrigeren” en “straffen” meestal niet voor verwarring. Fouten moeten worden gecorrigeerd, en straffen zijn vaak verdiend. In de hondentraining is dit echter anders.
Hier veroorzaken deze woorden veel onbegrip en heftige discussies wat zorgt voor veel onnodig leed voor honden en hun goedbedoelende baasjes, die daardoor vaak geen passende hulp krijgen.
Er zijn 2 stromingen wat betreft het trainen van honden:
- Groep 1: gebaseerd op de nieuwste wetenschappelijke inzichten het Positief Trainen of PT.
Van 1980 tot 1999 was dit volgens de Dominantie Theorie (DT) Bij deze training werden honden met harde hand gestraft helaas noemde ze dit corrigeren. Sindsdien betekend bij de groep corrigeren geen verbeteren maar straffen. Het PT heeft geheel terecht slechte herinneringen aan deze periode en ziet corrigeren sindsdien als achterhaald en zelfs dierenmishandeling. In tegenstelling tot hun afkeer van het straffen van honden vinden ze in het dagelijks leven het heel normaal als mensen iets fout doen dat gecorrigeerd of bestraft wordt. - Groep 2: het Gebalanceerd Trainen of GbT is gebaseerd op gevoel en resultaten en ontwikkeld zich door kennis en ervaring generatie op generatie te delen. Zij maken ook gebruik van wetenschap maar zijn daardoor selectief in het toepassen ervan. in en vertouwen op huhebben nooit volgens de Dominantie Theorie getraind.
Volgens het woordenboek betekent corrigeren in eerste instantie verbeteren. Het GbT volgen de alledaagse betekenis van het woord . Corrigeren is voor hen normaal, omdat fouten nu eenmaal rechtgezet moeten worden. En als een hond of mens iets doet wat onacceptabel is kunnen daar consequenties aan vastzitten.
In deze ”must see” video verteld Tom Davids meer over de gevolgen voor honden, onder andere
met een heel duidelijke uitleg over de leerprincipes (operant conditioneren) klik op de video!!
Taalbarrière
PT geeft veel woorden een andere, negatievere betekenis dan in het dagelijks gebruik. Dit geldt niet alleen voor “corrigeren” en “straffen”, maar ook voor termen zoals dominantie, packleader, roedel, commando, leider, baas, sliplijn, intolerantie en aversie PT verwart moderne, welzijnsgerichte hulpmiddelen zoals de sliplijn en de e-collar met oude, pijnlijke trainingsmethoden uit de jaren 80. Hierdoor is er veel miscommunicatie. De verschillen in terminologie, mede door Operant Conditioneren (waarbij punishment vaak wordt vertaald als corrigeren in plaats van “straffen”), dragen bij aan de strijd tussen PT en GbT.
Wat is het verschil tussen corrigeren en straffen?
Heel kort gezegd betekend corrigeren verbeteren en straffen een nare consequentie.
Een belangrijk punt is dat corrigeren meer in lijn ligt met educatie en leren, terwijl straffen vaak meer gericht is op het ontmoedigen van gedrag door middel van een negatieve ervaring.
Corrigeren
Corrigeren gebeurt wanneer iemand (mens of dier) nog niet weet hoe iets moet. Het doel is bijsturen en begeleiden, zodat het juiste gedrag kan worden geleerd. Corrigeren creëert een leermoment, waarbij gedrag wordt verbeterd door de juiste richting te geven. Synoniemen zijn begrenzen, bijsturen, veranderen, en berispen.
Voorbeelden van corrigeren zonder onaangename prikkel:
Hierbij gaat het om hoe de hond of persoon die de correctie ontvang de prikkel ervaart!
- Gebruik een sliplijn volgens de nieuwste inzichten: Een uitgebreide beschrijving vind u hier!
- Aandacht vragen: Noem zijn naam of maak een geluid als hij afgeleid is. Zodra hij zich op jou richt, beloon je hem met een traktatie.
- Jezelf corrigeren: Als je jezelf verbeter tijdens een gesprek.
- Koerscorrectie: De kapitein besluit een andere route te volgen.
Corrigeren met onaangename prikkel:
Dit kan helpen om ruimte te creëren voor positieve ervaringen, leren van fouten, en gewenst gedrag te bekrachtigen. Dit kan als een vorm van correctie worden beschouwd.
Voorbeelden:
- Lijnagressie: Een korte lijncorrectie voorkomt uitvallen, gevolgd door beloning wanneer de hond kalm passeert.
- Boze blik en ‘Goed Zo’: Dit leert de hond wat wel en niet mag.
- Blafband: Een hond leert stoppen met blaffen door onaangename prikkels zoals trilling of geluid.
Kenmerken van corrigeren:
- Positieve focus: Gericht op het aanleren en verbeteren van gedrag.
- Educatie en begrip: Corrigeren legt uit waarom bepaald gedrag niet gewenst is.
- Lange termijn effect: Het helpt blijvende gedragsverandering te bewerkstelligen.
- Versterking van de relatie: Corrigeren kan de relatie versterken door respect en begrip.
- Leermoment: Het biedt de kans om van fouten te leren zonder negatieve emotionele gevolgen.
Straffen
Straffen wordt toegepast wanneer iemand al weet wat de juiste handeling is, maar ervoor kiest om iets anders te doen. Het is een negatieve consequentie/prikkel die volgt op ongewenst gedrag en heeft als doel afschrikking.
Voorbeelden van straffen:
- Shockcollar: Een hond stopt met blaffen door een pijnlijke stroomstoot.
- Hond luistert niet en wordt aangelijnd.
- Boete na bijtincident.
- Time-out: Dit kan meer aversief zijn dan positieve straf.
- Bot afpakken: Dit kan ook als straf ervaren worden.
Kenmerken van straffen:
- Negatieve focus: Gericht op het bestraffen van ongewenst gedrag.
- Vergelding: Er kan een gevoel van vergelding achter zitten.
- Korte termijn effect: Het onderdrukt gedrag, maar heeft vaak geen langdurig positief effect.
- Emotionele reactie: Het kan leiden tot angst, boosheid of wrok.
- Geen leermoment: Straffen verduidelijkt zelden wat de alternatieven zijn.
Voordelen van straffen:
- Direct effect: Het onderdrukt direct ongewenst gedrag.
- Duidelijkheid: Straffen geeft een duidelijke boodschap dat bepaald gedrag niet acceptabel is.
- Beheersing van ongewenst gedrag: Wanneer positieve bekrachtiging geen effect heeft.
Voorwaarden voor effectief gebruik van straf:
- Timing: Binnen 2 seconden na het ongewenste gedrag.
- Proportioneel: Te strenge straffen kunnen leiden tot angst of agressie.
- Focus op herstel: Na de straf het gewenste gedrag belonen om vertrouwen te herstellen.
Andere oorzaken die mede verantwoordelijk voor de polarisatie.
- Operant Conditioneren: De kynologie heeft het woord ‘punishment’ vertaald naar ‘correctie’, terwijl de vertaling van ‘punishment’ natuurlijk ‘straf’ hoort te zijn. ook hierdoor wordt corrigeren als straffen gezien in plaats van verbeteren.
- Corrigeren niet altijd onaangenaam is: bijvoorbeeld het woord ‘Nee’ , een fluitsignaal of lichte spanning op de lijn. Het PT noemt dit dan niet corrigeren maar begrenzen of bijsturen.
Samenvatting: Het grootste verschil tussen straffen en corrigeren ligt in hun benadering: straffen richt zich op het onderdrukken van ongewenst gedrag, terwijl corrigeren gericht is op het bevorderen van gewenst gedrag. Beide methoden hebben voor- en nadelen, maar straffen wordt zoveel mogelijk vermeden vanwege de risico’s op negatieve gevolgen.
Hoe kunnen we dit probleem op lossen?
Om de kloof tussen de verschillende trainingsstijlen te overbruggen, is het belangrijk om woorden te herdefiniëren in lijn met hun gebruikelijke betekenissen. Door dit te doen, voorkomen we miscommunicatie en kan er gezamenlijk aan het probleem worden gewerkt. Op deze manier voorkomen en verminderen we onnodig leed voor honden en hun eigenaren.
Ik denk dat behalve het beëindigen van de strijd tussen PT en het GbT het ook de beste oplossing is om het welzijn van onze honden en onszelf te verbeteren.
Heeft u een op of aanmerking? Reageer dan in FBgroep ‘Sociale Honden‘ op dit onderwerp of stuur een bericht naar de beheerder van ‘Sociale Honden‘ en deze site. B.v.D.